Κυριακή 13 Φεβρουαρίου 2022

Φόβος


 

Φόβος

Συναίσθημα πρωταρχικό. Ο πυρήνας των αρνητικών συναισθημάτων. Πανίσχυρο και καταλυτικό. Φόβος! Τι κάνει αυτό το συναίσθημα να ξεχωρίζει; Γιατί είναι βασικό συστατικό στην ζωή μας; Εύκολα μπορούμε να απαντήσουμε, αν σκεφτούμε πως θα ήταν η ζωή μας χωρίς αυτόν.

Φόβος είναι το κόκκινο λαμπάκι στο ταμπλό του αυτοκινήτου που σου λέει να κοιτάξεις κάπου. Φόβος είναι το ξυπνητήρι που σου λέει σήκω. Φόβος είναι ο εσωτερικός σου συναγερμός που σε προειδοποιεί να προστατεύσεις τον εαυτό σου. Αν για κάποιο λόγο σταματούσε να λειτουργεί αυτός ο φωτεινός σηματοδότης, ίσως πέφταμε σε ένα εμπόδιο, ένα αδιέξοδο ή χειρότερα, ίσως διατρέχαμε έναν πιο σοβαρό κίνδυνο.

Με όλα αυτά καταλαβαίνουμε ότι ο φόβος είναι το εσωτερικό μας καμπανάκι που μας βοηθά να μετρήσουμε καλύτερα μια κατάσταση και να διαλέξουμε πιο ασφαλείς επιλογές. Είναι αυτός που μας κρατά ζωντανούς και παίρνει τον ρόλο τoυ προστάτη και βοηθά στην  ασφάλεια και την επιβίωσή μας. Είναι το συναίσθημα που γεννιέται όταν εμφανίζεται μια αληθινή, μία υπαρκτή απειλή. Αυτός είναι ο χρήσιμος φόβος. Ο φόβος που μας βοηθά να μείνουμε προστατευμένοι.

Ο φόβος δεν είναι εχθρός μας. Και καλό είναι να τον δούμε σαν φίλο. Βλέπετε ο εγκέφαλός μας έχει δημιουργηθεί και εξασκηθεί να βλέπει παντού σφάλματα τα οποία χρειάζονται διόρθωση. Έτσι μας κρατά ασφαλείς και ζωντανούς. Αυτή είναι η λειτουργία που γεννά τον φόβο μέσα μας. Ο φόβος έτσι γίνεται ο προστάτης μας και έρχεται να μας υπερασπιστεί.

Πότε όμως είναι επιζήμιος; Πότε ο φόβος γίνεται βάρος; Εδώ θέλει μεγάλη προσοχή. Επειδή κάποιες φορές ο φόβος δεν είναι αληθινός, υπάρχει μόνο σαν μια υπόθεση μέσα στο μυαλό μας. Αυτός είναι ο φόβος που μπορεί, αν τον αφήσουμε, να μας κλέψει τα όνειρα, να μας κρατήσει μακριά από την χαρά μας, να πάρει τον ενθουσιασμό μας και να τα αντικαταστήσει με την υπόσχεση ότι θα μείνουμε ασφαλείς. 

Εμείς οι άνθρωποι έχουμε την ανάγκη να εκφράζουμε τις γνώσεις, τα ταλέντα, τις χάρες αλλά και τις επιθυμίες μας. Είναι η ώρα που χρειάζεται να τολμήσουμε. Τότε έρχεται ο φόβος. Συνήθως γίνεται φόβος της αλλαγής. Άλλοτε πάλι παίρνει την μορφή της αποτυχίας. Πολλές φορές ξεπηδά από την αποτυχία παλαιότερων δοκιμασιών. Κάνει την αποτυχία να φαντάζει σαν ένα πελώριο τέρας, με αρνητικές για μας επιπτώσεις. Πολύ συχνά πάλι, γίνεται ο φόβος του “δεν αξίζω”. Τότε είναι απαραίτητο να τον αντιμετωπίσουμε. Ο καλύτερος τρόπος να εξαφανίσουμε τον φόβο, είναι κάνοντας αυτό το οποίο φοβόμαστε.

Ζωτικής σημασίας είναι λοιπόν, να μάθουμε να ξεχωρίζουμε τους φόβους μας. Πότε να τους ακούμε και πότε να τους παίρνουμε μαζί μας και να προχωράμε. Η πρώτη περίπτωση είναι ο φόβος –προστάτης. Στην δεύτερη περίπτωση έχουμε την ανασφάλεια και έναν φόβο που πηγάζει ολοκληρωτικά από την φαντασία μας. Δεν είναι πραγματική απειλή, αλλά εμείς έτσι τον βιώνουμε.

Εξίσου σημαντικό είναι να καταλαβαίνουμε ότι φοβόμαστε. Έχω ακούσει πολλούς ανθρώπους να δίνουν ένα σωρό δικαιολογίες για τον λόγο τον οποίο αποφεύγουν να κάνουν κάτι. Στην πραγματικότητα το μόνο που κάνουν είναι να φοβούνται. Αυτό δεν τους κάνει αδύναμους. Τους κάνει ανθρώπους. Συχνά ξεχνάμε ότι όλοι οι άνθρωποι παγκοσμίως, σε κάθε ηλικία και κάθε μέρα βιώνουν το συναίσθημα του φόβου, είτε σε μικρό, είτε σε μεγάλο βαθμό, - όπως και όλα τα συναισθήματα. Ωστόσο αντιμετωπίζουμε τον φόβο ως μειονεξία και δείγμα αδυναμίας. Είναι όμως έτσι; Αλήθεια πόση δύναμη χρειάζεται για να παραδεχτείς ότι φοβάσαι;  Ο άνθρωπος που είναι συναισθηματικά δυνατός είναι αυτός που μπορεί να αναγνωρίσει τον φόβο του και να τον εκφράσει. Είναι αυτός που παίρνει τον φόβο του παρέα και μπαίνει μέσα στα στενά και σκοτεινά μονοπάτια του. Είναι αυτός που λέει: «φοβάμαι»!

Τρία είναι τα βήματα λοιπόν. Πρώτα αναγνωρίζω τον φόβο χωρίς δικαιολογίες. Έπειτα ξεχωρίζω αν με προστατεύει ή αν με εμποδίζει. Και τέλος πράττω αυτό που χρειάζεται την δεδομένη στιγμή. Το κόκκινο λαμπάκι του φόβου μας βοηθά να περάσουμε μέσα από μία διαδικασία, με την οποία κερδίζουμε δύο πράγματα. Γνωρίζουμε καλύτερα τον εαυτό μας και γινόμαστε πιο δυνατοί συναισθηματικά και ψυχικά. Δείτε τον φόβο κατάματα και τότε αυτός θα φύγει. Πάρτε τον αγκαλιά και κάντε τον φίλο σας. Προσέξτε μη πάρει την θέση του κλέφτη των ονείρων. Να έχει πάντα από εσάς μόνο τον ρόλο του προστάτη.